Rivica

Geografske odlike | Istorijat | Stanovništvo | Privreda | Kultura | Zanimljivosti

GEOGRAFSKE ODLIKE

Selo Rivica smesteno je u zapadnom delu iriske opstine. Najvise gravitira opstinskom centru Irigu, od kojeg je udaljeno svega 3 km. Od regionalnog puta Novi Sad-Irig-Ruma, koji izlazi na autoput, Rivica je udaljena 2,5 km. Kroz samo naselje prolazi asfaltirani put koji povezuje naselja: Irig-Rivica-Vrdnik-Jazak-Mala Remeta. Preko Vrdnika i Iriga Rivica je povezana i sa Partizanskim putem koji ide bilom Fruske gore.

Povrsina rivickog hatara je 20,32 km2. Veci potesi u rivickom hataru su: Mala Carina, Valdov, Caplisat, Breg, Parlozi, Belengir, Svraka, Ovciste, Gaj, Kamenjar, Seliste, Mali Kudos i potes Kipovi.

FIZIČKOGEOGRAFSKE ODLIKE

S obzirom na morfometrijske karakteristike i geoloski sastav, mogu se izdvojiti tri geomorfoloske celine: brdsko-planinski predeo, lesna zaravan i potocna dolina.

Dolina potoka Borkovac predstavlja najmanju reljefnu celinu rivickog hatara. U donjem i srednjem toku dolina je razvijena, dok u gornjem delu izvorisni kraci potoka su rasclanili planinske strane u povijarce.

Rivicki hatar oskudeva u povrsinskoj hidografiji. Jedini je potok Borkovac sa desnom pritokom koju prima iz predela Caplisata.

Na zemljistu gajnjaca u rivickom hataru prostire se sumski pojas, a mestimicno vinogradi i vocnjaci.

Veci deo planinskog pojasa nije priveden kulturi te ovde egzistira prirodna vegetacija. Biljni pokrivac ovog pojasa je listopadna suma. Osnovne biljne vrste su hrast, bukva, grab i lipa, a srece se i jasen, klen, javor.

Sume su ranije zauzimale vecu povrsinu. Krcene su radi prosirivanja obradivih povrsina. U sumskom delu hatara zive srne, divlje svinje, lisice, jazavci i sitna divljac. Od ptica tu zivi orao, jastreb, sova, tetreb i ptice pevacice. Fruska gora je bogat lovni rezervat.

Zivotinjski svet lesne zaravni prilagodjen je biljnom svetu. Na zitnim poljima javlja se poljski mis, prepelica, fazan, seva, jarebica, zec, lasica. U lesnim naslagama tekunice kopaju hodnike, a na odsecima gnezde se laste.

(Rivica je izgradjena na lesnom platou izmedju dola potoka Borkovac i jednog malog bocnog dola, na 170 m nadmorske visine. Ovaj mikroreljefni oblik odredio je trouglastu osnovu sela. Ovaj plato na prisojnoj strani padine predstavlja povoljnu lokaciju za naselje.)

Naselje je izduzeno i u pravcu jugoistok-severozapad. Duzina naselja je oko 1,5 km i pruza se s jedne i druge strane puta Irig- Vrdnik. Kuce su usorene i zbijene te pripada zbijenom tipu naselja.

Mozemo izdvojiti tri dela naselja. Deo naselja zvani Gornji kraj odgovara pravcu pruzanja glavne ulice (Marsala Tita) koja ujedno predstavlja i glavnu osu naselja. Varosovo (Vorosovo) odgovara pravcu pruzanja Ulice Palih Boraca, a treci deo, koji mestani zovu Klisa, Ulici Vojvodjanskih brigada.

Put izmedju Rivice i Iriga (Rivicki put) poslednjih godina se naseljava -pretvaranjem poljoprivrednog zemljista u placeve duz puta sa teznjom daljeg sirenja i spajanja ova dva naselja u buducnosti.

ISTORIJAT

DRUŠTVENOGEOGRAFSKE ODLIKE

Rivica spada u starija naselja iriske opstine. Zabelezena je 1254. godine, a kao naseljena 1702. Prvobitno naselje Mala Rivica nalazilo se na 1,5 km istocnije od centra danasnjeg naselja. Na ovoj lokaciji izoravanjem su pronadjeni ostaci bivseg naselja cija je osnova bila u obliku stampanog cirilicnog slova P (Popovic, 1950).

Prvi podaci o stanovnistvu Fruske gore, a samim tim i Rivice, koji se mogu koristiti, poticu iz XVIII veka. To je vreme kada je uspostavljena austrijska vlast. Podaci su veoma korisni i pored toga sto nemaju vrednost statistickih podataka.

STANOVNIŠTVO

Prilikom popisa drzavnih vlasti u Sremu 1773. godine popisana su vlastelinska dobra, kmetovi i njihov imetak. Ovaj popis pored imena staresina, gotovo redovno belezi i prezime. Iz prezimena kao sto su Ninko Schivkov, Petko Vasin, Nikola Radiczicz, Jovan Peslarovich, Stephan Petrovich, Czira Todorov, Jocko Pwicsics, Avram Uvalicz itd. vidi se da je Rivica i u ono vreme bila naseljena srpskim zivljem. Prisustvo Srba u Sremu datira mnogo ranije. Broj Srba u Sremu se povecao i usled rata sa Turcima, poznatog pod imenom "Kocine krajine" (1788). Pomenute godine u Rivicu se doselilo 187 srpskih dusa. Tokom proslog veka, cak i nakon ukidanja vojnih granica (1870), kada dolazi do vecih useljavanja u Srem drugih etnickih grupa (Slovaci, Nemci, Madjari) Rivica ostaje etnicki veoma jednolicna. U njoj je zivela samo jedna nemacka porodica.

Rivica kao naseljena zabelezena je 1702. godine. Za ovu godinu nije nam poznato koliko je stanovnika imala, ali postoji podatak da je 1734. imala 64 doma, 1737. zabelezeno je 50 porodicnih staresina sa 5 ozenjenih i 8 neozenjenih brace i sinova, a 1766. imala je 107 domova. Od kuge koja je ovde harala (1795) umrlo je 60 osoba, a broj stanovnika se nije povecao sve do 1810. godine. Iz dosad navedenih podataka, koji nemaju statisticku vrednost, te se u potpunosti ne mogu prihvatiti kao pouzdani, ipak se moze videti da je u ovom periodu dolazilo do pojave depopulacije. Razlozi su iseljavanja, pomori u ratovima protiv Turaka i pomori zbog losih uslova zivljenja. Stanovnistvo se iseljavalo, uglavnom zbog lose zemlje i malih poseda, a losi uslovi zivljenja izazivali su ceste epidemije.Od 1953. godine broj stanovnika konstantno opada. Ova pojava je karakteristicna za vecinu vojvodjanskih sela. Stanovnici se iseljavaju u okolne gradove u kojima se razvija industrija. U dobroj meri depopulacija je izazvana i smanjenim prirodnim prirastajem.

Procenat ucesca pojedinih kontigenata u ukupnom broju stanovnika naizmenicno se smenjuje. Na primer, procenat starosne grupe 15-34 godina zivota krece se od 6,5 %, 7 % do 10,1 % pa 4,1 %. Objasnjenje za ovako nepravilan tip piramide moze se potraziti u migracijama, prirodnom prirastaju i drugim okolnostima.

Tokom celog posleratnog perioda stanovnistvo Rivice ima veci broj zena od muskaraca (ova razlika je narocito izrazena u prvim posleratnim godinama).

Za strukturu stanovnistva prema aktivnosti raspolazemo podacima za 633 stanovnika. Od ovog broja 270 ili 42,6% je aktivno, a izdrzavanog je45,8% odnosno 290 lica. Sa licnim primanjima ima 63 lica ili 9.9 %.

Obrazovna struktura stanovnistva (prema popisu iz 1991. godine) je losa. Najveci broj stanovnika starijeg od 15 godina 351 ili 62,1% nema zavrsenu osnovnu skolu, a od njih 42 je nepismeno. Zavrsenu osnovnu skolu ima 16,6%, a od 57 lica koja su zavrsila srednje obrazovanje najvise je onih sa KV i VKV spremom, dok je samo jedno lice zavrsilo gimnaziju. Vise obrazovanje imaju tri lica, a visoko samo jedno. Obrazovna struktura stanovnistva je losija od opstinskog proseka.

Etnicki ovo selo je jednolicno. Od ukupno 633 stanovnika (1991) Srba je 586 ili 92,6 %. Kao Jugosloveni izjasnilo se 22 stanovnika, 14 kao Romi, a ucesce ostalih naroda iznosi 1-2 stanovnika.

Medju stanovnicima dominiraju prezimena Cvejic, Ciric, Puzic, Brkic.

Broj stanovnika Rivice:

PRIVREDA

Poljoprivreda je najvaznija privredna grana. Ukupna povrsina rivickog hatara iznosi 2.032 ha. Na neplodno zemljiste otpada 143 ha. Ratarstvo je najvaznija grana poljoprivrede. Oko 80% oranicnih povrsina zasejano je kukuruzom i strnim zitima, a ostalo otpada na suncokret, povrce i krmno bilje. Najvise se gaji kukuruz (seje se u proseku na 400 ha, na znatno vecoj povrsini nego psenica). Prosecni prinosi psenice krecu se oko 50 mc/ha.

Suncokret je jedina industrijska kultura koja se na ovom hataru gaji. Seje se u proseku na 100 ha, na privatnom i oko 65 ha na drustvenom sektoru. Prinosi se krecu oko 25 mc/ha.

Povrtarske kulture se gaje na oko 100 ha, od cega na bostan otpada oko 60 ha, a ostalo je krompir, paradajz, luk i ostalo povrce.

Blago zatalasano pobrdje juzne podgorine Fruske Gore pruza izvanredne uslove za gajenje vinove loze i svih vrsta srednjoevropskog voca. Pod vinogradima se nalazi oko 70 ha pretezno u privatnom vlasnistvu. S obzirom na povoljne prirodne uslove ove povrsine trebalo bi da budu znatno vece.

Vocarstvo nema one razmere niti onaj znacaj koji bi trebalo da ima s obzirom na prirodne pogodnosti ovog podrucja. Na jedno domacinstvo dolazi oko 5 ha oranice, a svega 0,2 ha vocnjaka.

KULTURA

U Rivici postoji cetvororazredna skola, istureno odeljenje za opste obrazovanje "Dositej Obradovic" iz Iriga. Vise razrede osnovne skole ucenici zavrsavaju u Irigu, a srednje obrazovanje uglavnom u Rumi i Novom Sadu.

Svi javni objekti nalaze se u Gornjem kraju.Tu je skola na cijoj se zgradi nalaze spomen ploce -spomen ploca podignuta oktobra 1966. godine u znak secanja na pale Rivicane u NOB., i spomen ploca poginulom rivickom borcu u ratu u Jugoslaviji tokom '90 -tih godina. Zatim tu se nalazi i zgrada Mesne zajednice u kojoj se nalaze Mesna kancelarija, ambulanta i zabaviste. U centru naselja nalazi se i pravoslavna crkva, jedna od najstarijih u Sremu, prodavnica, a nedaleko je i autobusko stajaliste. Pored skole nalazi se zgrada Doma omladine -danas uglavnom za okupljanje mladih, a ranije za bioskopske predstave, kulturno-umetnicke programe -kada je bilo aktivno i folklorno kulturno-umetnicko drustvo. Kulturno -umetnicki programi i susreti sela su posebno bili izrazeni tokom osamdesetih godina kada se Rivica 1986. godine i pobratimila putem TV emisije "Znanje-imanje" sa selom Partes kod Gnjilana sa Kosova.

Seoska slava je Djurdjevdan -6. maja.

ZANIMLJIVOSTI

Naselje ima ukupno 3 prodavnice i jedan aktivan kafe -restoran na severozapadnom kraju sela -Ledine gde mladi najcesce izlaze. U istom kraju sela se nalazi i fudbalsko igraliste. Rivica ima fudbalski klub "Planinac".

Kuce su mesovitog tipa. Oko 30% starijih kuca je od naboja. Neke su adaptirane i tom prilikom ostave se obicno pretvaraju u kupatila. Svaka kuca je prikljucena na vodovod. Ulice su asfaltirane i imaju ulicnu rasvetu, a trotoari su betonirani.

Pogledajte slike sa Bostanijade i Dana vina u Rivici
Pritisnite OVDE